Tips bij het oefenen

Hoe jezelf of je kind te motiveren om met plezier dagelijks te oefenen?

Submenu

babypiano

Oefentips
Hier een paar oefentips met een toelichting (als je erop klikt):

  1. Oefenen kun je leren
  2. Speel gevarieerd en regelmatig
  3. Voor als je weinig tijd hebt: Oefen kort maar krachtig
  4. Ik heb het zo druk, het oefenen schiet er vaak bij in.
  5. Regelmatig oefenen is elke dag oefenen
  6. Het oefenen verspreiden over meerdere kleine momenten
  7. Oefenen met een keukenwekkertje of stopwatch/alarmklok
  8. Houd een oefenschema bij
  9. Je bent je eigen leraar of lerares tijdens het oefenen
  10. Oefen ik goed genoeg en ga ik voldoende vooruit ?
  11. Studeer een nieuw stuk langzaam en aandachtig
  12. De snelheid van de begeleidingsmuziek aanpassen
  13. Tips voor de luisteraar / ouders
  14. Stop een muzikant niet in een hoekje
  15. Door lievelingsstukken te herhalen
  16. Door favoriete stukken op je instrument proberen te spelen
  17. Luister eens naar een voorbeeld van het stuk dat je aan het spelen bent
  18. Speel eens alsof je al beroemd bent
  19. Je vioolkoffer startklaar openzetten of een vioolstandaard kopen
  20. Leer zelf je viool te stemmen, handig voor in de vakantie
  21. Eens naar een optreden / concert / opera gaan
  22. Eens een muziekfilmpje op tv of computer bekijken of naar klassieke radio of cd opnames luisteren
  23. Eens komen luisteren naar ons leerlingenconcert
  24. Jezelf als doel stellen om een stuk voor een bepaalde datum te kunnen spelen
  25. Maak eens een opname van jezelf

Te vermijden
Hier een paar dingen die je beter kunt vermijden en waarom:

  1. Je kind onvoldoende voorbereid op school voor te laten spelen
  2. Je kind tegen zijn/haar zin te laten voorspelen voor familie of vrienden/vriendinnen
  3. Zeggen tegen je kind dat het heel erg vals of helemaal nergens naar klinkt
  4. Pas vlak voor de les gaan oefenen
  5. Een paar dagen overslaan met oefenen, en dat in één dag proberen in te halen
  6. De hele vakantie niet oefenen

Reageer

Submenu


Oefentips

Oefenen kun je leren:

Net als bij het leren fietsen, zwemmen, rekenen, lezen en schrijven is regelmatige herhaling (oefening) bij het leren van een muziekinstrument noodzakelijk.
Ook het oefenen zelf kun je leren, hoe kun je het instuderen effectief en tegelijk zo leuk mogelijk maken?
Dat lees je in de onderstaande tips.
Naar boven | Verder


Speel gevarieerd en regelmatig:

Niet elke dag de stukken in dezelfde volgorde spelen en niet altijd vooraan beginnen. Maar.. kleine stukjes spelen, niet doorspelen maar vooral spelen wat nog niet goed gaat en wat wel goed gaat hoef je minder te oefenen.
Dus regelmatig moeilijke stukjes herhalen, begin ook eens achteraan en werk naar voren of kies willekeurig een moeilijke plek uit. Wel niet te lang op één enkel stukje oefenen, bv. 3 minuten per stukje en dan afwisselen.

Meer info:
Oefenen met een keukenwekkertje of stopwatch/alarmklok

Naar boven | Verder


Voor als je weinig tijd hebt: Oefen kort maar krachtig!

Probeer als je weinig tijd hebt ergens 10 minuutjes tussendoor te spelen.
Even muziekmaken ter ontspanning werkt erg goed.
Je kunt beter 10 minuutjes goed oefenen dan helemaal niet oefenen.
Met goed oefenen bedoel ik efficient oefenen:
Als je maar 10 minuutjes hebt om te oefenen speel dan niet alles door, maar
probeer je tijd nuttig te gebruiken.
Herhaal even die ene plek die maar niet wil lukken bijvoorbeeld.
Helemaal geen probleem als je moe bent en het daardoor niet lukt.
Doe rustig aan, je bent er in ieder geval mee bezig, dat is het belangrijkste.
Waarschijnlijk lukt het daardoor morgen beter.
Je hebt er veel meer aan om een moeilijke plek te herhalen dan alles 1 keer door te spelen.

Meer info:
Regelmatig oefenen is elke dag oefenen.

Naar boven | Verder


Ik heb het zo druk met andere dingen, het oefenen schiet daar vaak bij in.

Als een kind het al druk heeft met tekenles, sport, dansles en ook nog wil spelen met leeftijdsgenoten, zijn ouders al gauw terughoudend om er nog iets bij te doen.
Dit geldt natuurlijk ook voor volwassenen. De leerling of zijn ouders moet dan wel begrijpen wat de positieve uitwerking op de lange termijn is dat muziekbeoefening heeft op de sociale en emotionele ontwikkeling. Het is namelijk niet alleen een hobby, maar net als sport goed voor lichaam en geest. Hou daar rekening mee in het schema en er is vast wel ergens 10 minuten per dag over om een muziekinstrument te beoefenen!

Naar boven | Verder


Regelmatig oefenen is elke dag oefenen

Dagelijks op een vast tijdstip oefenen, al is het maar 10 minuten als je wat minder tijd hebt… Kort oefenen is altijd beter dan niks, je raakt in ieder geval niet uit vorm. Regelmaat is belangrijk ! Wist je trouwens dat je in je slaap door blijft oefenen? Dat verklaart misschien waarom iets plotseling wel lukt en de dag ervoor nog niet..
Naar boven | Verder


Het oefenen verspreiden over meerdere kleine momenten op de dag

Dit is beter voor de concentratie en zo is het wat makkelijker vol te houden.
Oefen dan wel kort maar krachtig!

Meer info:
Oefenen met een keukenwekkertje of stopwatch/alarmklok
Naar boven | Verder


Oefenen met een keukenwekkertje of stopwatch/alarmklok:

Zet deze op de minimum oefentijd, langer doorgaan mag altijd.
Geeft een goed gevoel als je je taak af hebt.
Een stopwatch kun je tussendoor stopzetten, handig als je het oefenen wilt spreiden.
Een wekker of stopwatch zit ingebouwd in de meeste telefoons of tablets.
Naar boven | Verder


Houd een oefenschema bij

Maak een tabel met de dagen van de week en zet een streepje voor elke 10-15 minuten dat je gespeeld hebt.
Zo kun je een beetje bij houden hoeveel je oefent elke week.
Hang het op in de muziekhoek en bespreek het zonodig met je leraar en ouders.
Naar boven | Verder


Je bent je eigen leraar of lerares tijdens het oefenen:

Jouw docent zie je maar eens per week. Jij bent dus het grootste gedeelte van de tijd jouw eigen leraar of lerares.
Probeer het werk van je docent voort te zetten tijdens het oefenen. Waar moet je op letten?
Wat kan beter? Waarom moet het stuk opnieuw? Wat gaat nog niet goed? Wat gaat al wel goed?
Lees de aantekeningen van je docent voor je begint even grondig door.
Aandachtig oefenen dus. Niet te streng zijn voor jezelf maar zeker ook niet te gemakkelijk.
Bij jonge kinderen zouden de ouders het kind en de docent hierbij een beetje mee kunnen helpen.
Ouders mogen bv. bij de les aanwezig zijn zodat ze het kind op andere dagen beter kunnen helpen.
Naar boven | Verder


Oefen ik genoeg en ga ik wel voldoende vooruit ?

Hoe weet ik of ik (of mijn kind) genoeg oefent en of ik wel voldoende vooruit ga?

Als je een lesboek hebt dan krijg je als huiswerk wat kortere stukjes op, bv. drie stukjes of een bladzijde per week.
Als dit huiswerk iedere les doorgestreept wordt (klaar is) en je steeds nieuw huiswerk op krijgt dan gaat het uitstekend. Dat je af en toe een stukje moet herhalen is normaal.
Maar als je regelmatig hetzelfde huiswerk op krijgt en/of merkt dat je docent steeds minder huiswerk opgeeft, dan gaat het niet goed. Dan moet je beter gaan oefenen.
Let op: beter hoeft niet perse langer te zijn, het kan ook regelmatiger of efficiënter zijn:
bv. elke dag spelen of alleen oefenen wat nog niet goed gaat, dus minder doorspelen.
Het is overigens normaal dat naarmate je steeds verder komt het lastiger wordt en je dus ook meer zal moeten oefenen.

Het allerbelangrijkste is: speelt de leerling wel regelmatig (elke dag) ?
Als docent zie ik de leerling maar een keer per week en heb ik weinig controle over het oefenen van de leerling.
Gaat het minder goed omdat de leerling het moeilijk vindt of juist omdat de leerling niet goed geoefend heeft?
Ik vraag daarom of de ouders van jonge kinderen mij een beetje mee kunnen helpen, door bv. aan te moedigen, een vast tijdstip voor het oefenen te kiezen, samen te oefenen, kortom de tips op deze pagina toe te passen.
Als je maar weet hoe je moet oefenen én je doet dat regelmatig, dan word je vanzelf beter.

Voor gevorderden is het soms wat moeilijker te overzien als je een wat langer stuk hebt gekregen (meestal voor het leerlingenconcert).
Het is normaal dat je dan langer met het stuk bezig bent omdat we meer in detail gaan.
Probeer het doorspelen te vermijden, want dan gaat het stuk je snel vervelen terwijl je veel tijd verliest, dus: vooral oefenen wat nog niet goed gaat.
Je bent je eigen leraar of lerares tijdens het oefenen, probeer de aanwijzigingen van je docent door te zetten.
Heb je zelf het idee dat het niet vooruit gaat, bespreek het met je leraar.

Naar boven | Verder


Studeer een nieuw stuk langzaam en aandachtig:

Een nieuw stuk leren doe je met de bladmuziek en zonder (te luisteren naar de) meespeelbegeleiding.
Het ontcijferen van de bladmuziek is een puzzle die je er gratis bij krijgt.
Doe dit aandachtig en rustig, de fouten die je hier maakt en instudeert moet je later weer afleren en dat duurt langer.
Wijs je vingers eerst even de weg, ook voor de zuiverheid (bij viool), dan vinden ze deze later “vanzelf” terug als het sneller gaat.

Sommige leerlingen kunnen een stuk vrij snel naspelen maar zijn heel slecht in het van blad lezen.
Dat komt omdat ze niet de tijd nemen om het notenschrift te ontcijferen.
Dit is absoluut noodzakelijk, net als het leren lezen op school, er is niet altijd een voorbeeld van een stuk om te beluisteren.
Door het noot voor noot te ontcijferen speel je het jezelf langzaam voor en hoef je later niet meer zo intensief op je blaadje te kijken.
Als je blijft oefenen met het lezen van de noten, dan wordt je er ook steeds handiger in. Dat is net als het leren lezen op school.

Meer info:
De snelheid van de begeleidingsmuziek aanpassen
Tempo CD / Mp3 aanpassen

Naar boven | Verder


De snelheid van de begeleidingsmuziek aanpassen:

Tegenwoordig zit er bij de meeste leerboeken een begeleidings-cd. Na verloop van tijd wordt het tempo van de begeleidingen (tracks) steeds hoger, waardoor het soms lastiger wordt om mee te spelen.

Het oefentempo is lager dan het uitvoertempo van de begeleiding, het eindresultaat.
Meestal begrijpen de leerlingen wel dat ze eerst langzaam moeten oefenen. Maar er zijn ook ongeduldige leerlingen die alles snel willen spelen (meteen met de meespeelbegeleiding), waardoor ze gefrustreerd raken of verkeerde dingen (fouten) instuderen.
Vergelijk het maar met het instuderen van danspasjes, dat gaat ook niet meteen op volle tempo met de muziek.

Als je het tempo van de meespeelbegeleiding zou aanpassen dan kun je veel sneller met begeleiding erbij oefenen en steeds in kleine stapjes sneller gaan, waardoor het veel beter te doen is. Ook is het veel leuker om wat sneller samen met de begeleiding erbij te kunnen oefenen.

Op onze pagina Tempo CD / Mp3 aanpassen leggen we stap voor stap uit hoe je het tempo van de begeleiding kunt aanpassen. Onze leerlingen vinden een online muziekspeler met snelheidsregelaar en begeleidingsmuziek op onze pagina Begeleidings-CD’s.

Naar boven | Verder


Tips voor de luisteraar / ouders:

Een muzikant moet oefenen om beter te worden. Als docent moedigen we aan om precies dat te spelen wat nog niet goed gaat. Als het goed is hoor je dan veel herhaling van hetzelfde kleine stukje dat nog niet goed gaat. Misschien niet altijd leuk voor de luisteraar die misschien denkt: “Speel nou eens door”.
Ook voor de muzikant zelf is het moeilijk om te spelen wat nog niet goed gaat en veel makkelijker om gewoon door te spelen. Moedig de muzikant aan of laat hem begaan! Toon oprechte belangstelling, je hoeft er geen verstand van te hebben. Geef complimentjes voor wat er wel goed gaat, af en toe opbouwende kritiek en gebruik verder de tips op deze pagina. Ook zou je met de muzikant kunnen afspreken dat op het einde van de oefentijd een soort voorspeelmoment komt waar de muzikant (een gedeelte van) het stuk doorspeelt.
Naar boven | Verder


Stop een muzikant niet in een hoekje

Stop een muzikant niet weg in een hoekje van het huis. Dat werkt niet echt motiverend.
Zorg dat er voldoende licht is, de temperatuur behaaglijk is en het niet tocht. Toon oprechte belangstelling, je hoeft er geen verstand van te hebben.
Naar boven | Verder


Door lievelingsstukken te herhalen:

Het is altijd goed een playlist achter de hand te hebben met stukken die je regelmatig speelt en goed gaan, bv. als beloning na het oefenen. En dan heb je ook altijd wat om voor te spelen als daar iemand om vraagt.
Herhalen is ook goed voor het zelfvertrouwen, omdat je anders alleen met nieuwe moeilijke dingen bezig bent.

Blijf echter ook bij het herhalen kritisch. Ondanks dat je het stuk al hebt gespeeld, kan het zijn dat je even moet stilstaan bij moeilijke stukjes die niet goed gaan.
Anders is het herhalen eigenlijk net als doorspelen, dan ben je ook de fouten aan het oefenen.
Blijf naast herhaling ook voldoende oefentijd steken in de nieuwe stukken, want daar leer je je instrument mee bespelen.
Naar boven | Verder


Door favoriete stukken op je instrument proberen te spelen:

Probeer ook eens een andere muziekstijl uit, bv. pop, jazz, folk.
Zoek eens zelf de bladmuziek op internet, er is een heleboel gratis of voor een gering bedrag te vinden.
Neem eens een zelfgekozen stuk mee naar de les, dan kijken we er samen naar.
Naar boven | Verder


Luister eens naar een voorbeeld van het stuk dat je aan het spelen bent:

Zoek het eens op op YouTube; probeer mee te spelen, probeer na te doen wat je mooi vindt. Je kunt ook meerdere versies beluisteren, welke bevalt je het beste?
Naar boven | Verder


Speel eens alsof je al beroemd bent:

Luister / kijk eens naar een beroemde of jouw favoriete violist bv. via YouTube.
Probeer hierna jouw stuk te spelen alsof jij deze beroemde violist bent. Hoe speel je het dan? Merk je hoeveel plezier je dat geeft, dat is nou echt Muziek Maken (zonder remmingen). Maak eens een opname van jezelf en probeer wat “moves” uit.
Naar boven | Verder


Je vioolkoffer startklaar openzetten of een vioolstandaard kopen:

Zet je viool eens in de startblokken: koffer open, schoudersteun op de viool en gestemd.
Je kunt ook een speciale vioolstandaard kopen waar je je viool en strijkstok in kunt hangen.
Zo pak je hem sneller ergens tussendoor.
Pianisten herkennen dit probleem waarschijnlijk niet: die hoeven alleen de klep van de piano te openen en te gaan zitten.
Naar boven | Verder


Leer zelf je viool te stemmen, handig voor in de vakantie:

Heb je door een ontstemde viool geen plezier meer in het spelen omdat het nergens naar klinkt?
Dit probleem doet zich meestal voor in de vakantieperiode.
Tegenwoordig kun je prima zelf je viool stemmen middels een stemapparaatje.
Dit kun je ook als app op je telefoon zetten.

Op onze pagina Viool leren stemmen kun je lezen hoe je je viool zelf kunt stemmen.
We kunnen dit evt. samen in de les in de praktijk oefenen.

Meer info:
Viool leren stemmen

Naar boven | Verder


Eens naar een optreden / concert / opera gaan:

bv. een symfonieorkest, de opera van Luik, het Theater aan het Vrijthof, Theater Langraaf, Parkstad Limburg Theaters, Het concertgebouw in Amsterdam, speciale kinderconcerten, André Rieu. Dat maakt veel meer indruk dan het beluisteren van een cd’tje. Muziek is interactie met het publiek.
Naar boven | Verder


Eens een muziekfilmpje op tv of computer bekijken of naar klassieke radio of cd opnames luisteren:

Heerlijk bv. als je onderweg bent in de auto of tijdens een pauze.
Bv. YouTube, Brava, NPO Radio 4 klassiek, Klara en de Concertzender.
Naar boven | Verder


Eens komen luisteren naar ons leerlingenconcert:

Dan zie je ook hoe andere leerlingen spelen en steeds wat vooruitgaan. Dat het bij andere leerlingen ook niet allemaal perfect gaat.   Hoor je stukken die voor jou bekend zijn omdat je ze zelf hebt gespeeld of hoor je stukken die je zelf ook nog zal gaan spelen of na het concert graag wilt spelen.
Naar boven | Verder


Jezelf als doel stellen om een stuk voor een bepaalde datum te kunnen spelen:

Meedoen aan ons leerlingenconcert of een optreden regelen voor jezelf, of maak een geluidsopname of een video. Als het goed genoeg is (!) kun je dat ook op YouTube zetten.
Naar boven | Verder


Maak eens een opname van jezelf:

Maak eens een geluidsopname van jezelf of laat jezelf opnemen.
Dit kan alleen het geluid maar ook met video zijn.
Zo kun je jezelf eens bekijken en beluisteren zonder dat je bezig bent met het spelen zelf.
Een waarschuwing, dit kan confronterend zijn en valt meestal wat tegen, zelfs voor gevorderden.
Komt deels door de geluidskwaliteit van de opname (vooral bij viool), maar daar moet je even doorheen luisteren.
Het gaat erom dat je op deze manier verbeterpunten hoort of ziet die je normaal niet in de gaten hebt.

Jezelf opnemen doe je heel simpel met je telefoon, op iOs met de Apps Camera (video) of Dictafoon (audio).
Wil je het wat professioneler aanpakken, maak dan een geluidsopname met de computer.

Audacity (Windows/Mac)
Audacity® is free, open source, cross-platform audio software for multi-track recording and editing.

Naar boven | Verder


Wat je absoluut moet vermijden:

Je kind onvoldoende voorbereid op school voor te laten spelen:

bv. te moeilijke stukken kiezen of stukken die nog niet af zijn.
Ook stukken die je een tijd geleden gespeeld hebt moet je weer even herhalen.
Voorspelen zonder de begeleiding (cd) erbij is ook zoiets, dat maakt het nogal kaal,
dan moet je het wel goed spelen! Overleg dit even met je docent, dan kiezen we samen met de leerling geschikte stukjes uit.
Dit kan een enorme teleurstelling zijn, want kinderen zijn een streng publiek dat ongezouten hun mening geeft…
Naar boven | Verder


Je kind tegen zijn/haar zin te laten voorspelen voor familie of vrienden/vriendinnen.

Misschien is je kind op dat moment wel niet voldoende voorbereid of uit vorm.
Naar boven | Verder


Zeggen tegen je kind dat het heel erg vals of helemaal nergens naar klinkt.

Naar boven | Verder


Pas vlak voor de les gaan oefenen

of als je één keer per twee weken les hebt: pas in de laatste week beginnen te oefenen..
Naar boven | Verder


Een paar dagen overslaan met oefenen, en dat in één dag proberen in te halen.

Naar boven | Verder


De hele vakantie niet oefenen:

maar dan wel verwachten dat het daarna net zo goed zal gaan als voor de vakantie..
En omdat dat niet zo is: vervolgens geen zin meer hebben om te oefenen..
Naar boven

2 gedachten over “Tips bij het oefenen

  1. misschien t woordje “oefenen” vermijden en vervangen door “spelen”. Maar goede adviezen verder hier! Veel gebruik ik ook, na cons. en 40 jaar ervaring

  2. Jullie kunnen hieronder reacties achterlaten over onze Tips bij het oefenen.
    Ingestuurde reacties verschijnen één dag later hieronder op onze website. Vertel ons hoe je de informatie op deze pagina vond en of je weer aan het oefenen bent. Jouw reactie stellen wij zeer op prijs en deze motiveert ons om nog meer online lesmateriaal te schrijven! Reacties kunnen jullie ook delen via onze Facebookpagina of ons emailadres. Alvast bedankt.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *